Ocena rozwoju dziecka to holistyczna ocena malucha, która obejmuje głównie obserwację motoryki spontanicznej.
W pierwszym roku życia dziecka następują ogromne zmiany. Rozwój malucha jest bardzo intensywny. Z bezbronnego i funkcjonującego dzięki odruchom bezwarunkowym noworodka, rozwija się mały człowiek chodzący na dwóch nogach, wykonujący wiele czynności i nieźle porozumiewający się z otoczeniem.
Prawidłowy rozwój ruchowy dziecka polega na stopniowym uczeniu się coraz bardziej zlożonych czynności motorycznych. Od narodzin do momentu samodzielnego chodu pojawiaja się wiele nowych umiejętności ruchowych. Są to: unoszenie głowy, obroty, pełzanie, siadanie, czworakowanie, stanie i chodzenie.
Wcześnie wykonana ocena rozwoju dziecka pozwala wykryć ewentualne nieprawidłowości lub przekonać się o tym, czy dziecko rozwija się prawidłowo i czy wystarczy mu właściwa stymulacja podczas codziennych czynności.
Objawy, które mogą nas niepokoić w rozwoju dziecka:
- słaba kontrola głowy
- asymetryczne ułożenie głowy i tułowia
- słaby, asymetryczny podpór na przedramionach z utratą równowagi
- mocne odginanie głowy do tyłu
- prężenie nóżek
- krzyżowanie nóżek
- ubogość i mała wariantowość ruchów
- brak funkcji adekwatnej do wieku rozwojowego (obroty, siad, wstawanie)
- preferowanie jednej pozycji (np. na plechach)
- niechęć do leżenia na brzuszku
- długie zaciskanie piąstek w kciukiem w środku
Podczas badania wykonuje się również szereg prób, które mają na celu sprawdzenie reakcji dziecka i wykrycie ewentualnych nieprawidłowości. Próby te dotyczą przede wszystkim umiejętności prawidłowego ułożenia ciała w przestrzeni w różnych pozycjach. W trakcie oceny zwraca się również uwagę na cechy socjalne malucha, jego kontakt z otoczeniem, gaworzenie i reakcje na bodźce zewnetrzne.
Warto zaznaczyć, że nie wszystkie dzieci rozwijają się książkowo. Rozwój dziecka przebiega indywidualnie. Normy na każdym etapie życia są ogólnymi wskazaniami odnośnie prawidłowego rozwoju. Kiedy jednak zachodzą pewne odchylenia od normy usprawniamy niemowlę, aby jego rozwój wspomóc.